Angst is een slechte raadgever. Dat advies komt vaak in me op en het valt me erg vaak op hoezeer angst – en elkaar angst willen aanjagen – is verwoven in onze maatschappij. Wij mensen kunnen niet helder zijn of helder denken als er angst is waardoor we erg beïnvloedbaar worden. Veel onderzoeken hebben al aangetoond dat angst emoties en percepties verstoord en leidt tot slechte beslissingen en keuzes. Bij mensen die trauma hebben doorgemaakt, en dat heeft bijna iedereen van ons in meerdere of mindere mate, triggeren de angst-boodschappen die we onophoudelijk door de media, reclames verzekeraars en politiek op ons afgevuurd krijgen, tot oncontroleerbare vecht, vlucht of bevries reacties. Ikzelf merk dat ik boos word (vechtreactie) als iemand me een angstboodschap mee geeft. Laatst nog toen ik mijn autoverzekeraar belde omdat ik een kleine schade had veroorzaakt aan een andere auto. Ik vroeg of het claimen van de kleine schade gevolgen zou hebben voor mijn premie. Waarop de verzekeringsdame me vertelde dat dat niet het geval was. Einde verhaal, zou je zeggen. Maar de dame ging rustig verder met me vertellen dat ik er ook voor zou kunnen kiezen om de schade toch zelf te betalen. Op mijn waarom vraag, zei ze: ‘Als je dan dit jaar nog een schade rijdt, kun je ervoor kiezen om het laagste bedrag zelf betalen’. Ehm… als ik dit jaar nog een schade rijd? Hoezo? Ik werd er boos van en zei dat ook. Is dit een hint dat mij ergere dingen (grotere schades) te wachten staan dit jaar als ik deze schade niet zelf betaal? Heel apart om te merken hoe er heel subtiel op angst-boodschappen wordt gewerkt…

Code Rood

Als je erop let, zie je dat op veel plaatsen angstboodschappen worden gecommuniceerd. Advertenties en reclames zijn hier natuurlijk het meest in het oog springende voorbeeld. Als je product X niet koopt en gebruikt, dan gebeurt er Y met je wat meestal gaat over ‘er niet bij horen, niet mooi genoeg of geliefd zijn’. Maar ook de politiek, nieuwsberichten en social media krijg je constant de boodschap dat je bang moet zijn – heel erg bang. Zelfs weerberichten werken tegenwoordig met ‘code rood’ een term die in oorlogsjargon thuis hoort. Het ergste is nog dat we enigszins verslaafd zijn aan deze angst. Dat verklaart dan ook het succes van crimeseries. We kijken er massaal naar en als je erbij stil staat is het heel vreemd. In onze vrije tijd zitten we onder het mom van ‘ontspanning’ naar moord en doodslag te kijken, iedere minuut gaat er wel iemand op gewelddadige wijze dood op de buis. Je gaat haast denken dat het normaal is en… het maakt je (onbewust) bang. Die angst geeft een soort ‘kick’: de adrenaline giert voor de buis constant door je lijf. Dat je letterlijk ziek wordt van de constante vecht, vlucht of bevries-respons die dat weer teweeg brengt, lijkt weinigen te interesseren. We blijven voor de tv hangen en grijpen liever naar pijnmedicatie en de antidepressiva vliegen om je oren. Zelfs in mijn sociale contacten zie ik het gebeuren dat we elkaar waarschuwen voor zaken die in 99,9% van de gevallen helemaal niet zullen gebeuren. Al staat er maar een windkracht drie, dan krijg je bij het opzadelen al de opmerking: ‘Ga je rijden met dit weer? Stel dat je een tak op je hoofd krijgt!’ Waarom niet de focus op de 99,9% van de gevallen die wel goed gaan?

Denkpatronen onderzoeken

Mijn oplossing? Ik kijk sowieso geen gewelddadige tv-programma’s meer. Kranten beperk ik tot een minimum en dan lees ik liefst achtergronden die de boel in perspectief plaatsen. Er zijn mooiere dingen om naar te kijken: documentaires, die mooie bloemen die in mijn tuin bloeien (ondanks de storm), het warme gevoel dat mijn (huis)dieren mij geven, zomaar omdat ik er ben. De rijkdom die ik voel als ik in de ogen van een ander (bewust) mens kijk. Terwijl zelfs het weer me bang zou moeten maken, zink ik tijdens de ‘code rood’ met een kop thee weg met een goed boek en geniet later van het opruimen van takken uit mijn tuin die de storm niet hebben doorstaan. Ik verander van onderwerp als iemand me – goedbedoeld of niet – waarschuwt voor ‘gevaar’ en vertrouw op mijn eigen wijsheid. 😉 Op deze manier draag ik hopelijk bij aan het beeindigen van angst en kan ik rustig en weloverwogen keuzes maken die mijn leven positief beïnvloeden. In de wetenschap dat de kans groter is dat ik word getroffen door de bliksem dan te overlijden door toedoen van een terrorist, geniet ik van mijn gezonde lijf en geest en stap met een gerust hart in het vliegtuig. Ik ben me bewust van mijn gevoelens en door welke denkpatronen ze veroorzaakt worden. Daarom weet ik wanneer angst ‘echt’ is (zelden komt er een sabeltijger achter me aan!) en wanneer het voortkomt uit teveel prikkels van buiten. Ik heb dus de keuze om me te laten bang maken. Of niet. En waarom kiezen voor angst als ik me daar niet goed van ga voelen? Ik vermijd die negatieve spiraal liever en kan zelf kiezen naar wie ik luister. Jij kunt dat ook!

Namaste! Ik wens je een fijne, angstvrije dag.