Aan alle perfectionisten: Leren te voelen wat je voelt – ook al is dat onaangenaam – en je kwetsbaar opstellen. Veel mensen worstelen hier enorm mee. Een van de schilden waarmee we ons wapenen tegen onzekerheden en diepe gevoelens van onvermogen heet perfectionisme. Het is voor mij heel herkenbaar: ook ik sloofde me vaak uit om mijn zogenaamde onvolkomenheden te verdoezelen op momenten dat ik me onzeker voel. Perfectionisme is echter een hard schild om je achter te verschuilen. Je denkt: als ik er perfect uitzie en alles perfect doe, kan ik die pijnlijke gevoelens die schaamte, afkeuring en verwijten veroorzaken voorkomen of tenminste tot een minimum beperken. Dan zullen anderen me leuk, lief en aardig vinden. Het tegendeel is waar…

Perfect willen zijn is streven naar een onhaalbaar doel, want je bent dan voortdurend bezig met wat anderen van je vinden. En die vinden altijd wel iets. Krijgen we ondanks al onze pogingen tot perfect uiterlijk en gedrag, dan toch te maken met afkeuring, dan denken we dat het komt omdat we het toch niet helemaal goed deden. ‘Het is mijn eigen schuld, ik ben niet goed genoeg…’ Waardoor je nog harder ‘je best’ gaat doen. Bijverschijnsel van zelf perfect willen zijn, is ook dat we willen dat de mensen om ons heen perfect zijn. Vooral  naar onze naasten worden we hard en veeleisend. We projecteren wat we voelen op onze dierbaren waardoor we afkeurend, bitchy en zeurderig worden. Een vicieuze cirkel is geboren want op deze manier ervaren we nog meer ‘imperfecties’.

De remedie tegen perfectionisme heet compassie, in eerste instantie te kweken voor jezelf. Je kunt je dan warm en begripvol opstellen wanneer je lijdt, faalt of een gevoel van tekortschieten ervaart. In plaats van je pijn te negeren of jezelf te kwellen met zelfkritiek, ben je zacht voor jezelf en erken je dat je ‘slechts’ een mens bent en dat al die ‘nare’ gevoelens deel uitmaken van de menselijke ervaring. Ze overkomen ons allemaal en niet alleen jou. Is dit goed verankerd, dan identificeer je je niet meer met je gedachten en gevoelens. Je bent tenslotte niet je gedachten en je gevoelens, je ervaart ze alleen. Je bent als het ware het witte doek waarop de film van het leven wordt geprojecteerd. Besef je dit, dan blijf je al die ‘nare’ gevoelens die het leven met zich meebrengt nog wel voelen, maar je wordt niet meer meegesleurd in negativiteit.

Compassie hebben voor jezelf maakt ook dat je compassie kunt voelen voor anderen. Kun je mensen vanuit het hart bekijken, dan kun je ook zien dat niemand ‘fout’ is. Niemand is tenslotte perfect en we zijn niet onze fouten, we maken ze alleen met enige regelmaat. Uiteindelijk zijn die ‘imperfecties’ ook wat ons menselijk maakt. De moeilijke gevoelens kunnen delen (en dan heb ik het niet over zeuren over wat je nu allemaal weer is overkomen), maakt ook dat we ons verbonden voelen met elkaar. Dat je jezelf bloot kunt geven, niet veroordeeld wordt en samen kunt lachen om elkaars zogenaamde fouten. Overigens is perfectionisme niet hetzelfde als streven naar kwaliteit, dat laatste is prima. Maar zeg nou eerlijk: perfectie is toch gewoon saai!? 🙂