Zolang als ik me kan herinneren heb ik iets tegen ‘Het Huwelijk’. Ik zag het altijd als iets dat de kerk ooit heeft verzonnen en dat de groei van, vooral de vrouw, alleen maar in de weg staat. Een verouderd systeem waarin ik dacht mezelf zeker niet te kunnen vinden. Nu las ik onlangs echter een veel betere kijk op dit verbond in het boek ‘Journey of the Heart’, door John Welwood. Hij vertelt daarin dat het huwelijk een manier kan zijn om het volledige potentieel van de liefde in een aardse vorm te gieten. De natuur van de mens is tweeledig en bestaat uit inspiratie en de praktische toepassing hiervan. Dus: zowel bewustzijn als materie, zowel hemelse passie als aardse discipline. Het huwelijk kan een pad zijn om deze twee kanten in de twee individuen tot een vruchtbare eenheid te smeden. Waardoor je een completer mens wordt. Kijk, daar kan ik me wel in vinden.

Welwood meent dat liefde zonder het verbond van het huwelijk slechts inspiratie en passie inhoudt. En dat een huwelijk zonder liefde alleen maar bestaat uit het praktisch en disciplinaire deel. Geen van beide geeft de mens de kans om de grotere mogelijkheden van de man-vrouw relatie uit te werken. Als man en vrouw bereid zijn om de inspiratie van liefde te combineren met het harde werk dat nodig is om deze inspiratie ook te praktiseren, dan wordt het huwelijk een manier om hemel en aarde met elkaar te verenigen. Het huwelijk dient als vat waarin de liefde en passie tussen man en vrouw kan rijpen en vrucht kan dragen. Het vereist dat je ook werkt met de vorm van die liefde. Welwood geeft als voorbeeld dat iemand dan wel een groot talent kan hebben, bijvoorbeeld om viool te spelen. Maar dat diegene er niets aan heeft, tenzij hij/zij dat talent ook ontwikkelt door te oefenen en eraan te werken. Aldus kan passie ook nooit een creatief pad worden, tenzij het een aardse en dus praktische vorm krijgt.

Groei wordt altijd gekenmerkt door moeilijkheden en binnen een relatie betekent groei dat je te maken krijgt met situaties die de relatie bedreigen. Daarom moet je in de eerste plaats passie voor elkaar koesteren (op een bepaalde manier altijd verliefd op elkaar blijven) zodat je van daaruit ook kunt werken met deze moeilijkheden. Je spreekt met elkaar af dat je niet bij elkaar weggaat en dat je de energetische verbinding niet laat weglekken door verwaarlozing of onvoorzichtig gedrag. Je werkt je conflicten binnen het ‘vat’ van het huwelijk uit zodat je nader tot elkaar komt, in plaats van problemen als reden te zien om bij elkaar weg te gaan. Het huwelijk zou moeten inhouden dat je de intentie hebt om elkaar te helpen om de mooiste menselijke kwaliteiten in elkaar naar boven te halen. Je brengt het beste in elkaar naar boven. Het verbond van het huwelijk schept de basis waarbinnen het veilig voelt om compleet open en kwetsbaar te zijn met onze partner.

Wat er tegenwoordig vaak gebeurd is dat mensen, zodra de relatie ‘sleets’ voelt of er moeilijkheden rijzen, op zoek gaan naar andere lovers. Of tegen vrienden klagen over de problemen binnen de relatie, in plaats van de confrontatie met de eigen partner aan te gaan. Op deze manier raakt het ‘vat’, de veilige container van de relatie lek. De afspraak van Het huwelijk is een manier om de container af te dichten zodat de energie die binnenin ontstaat niet kan weglekken. We hebben allemaal delen in onszelf die willen weglopen als we geconfronteerd worden met moeilijkheden. Vooral in onze snelle samenleving is het tenslotte veel makkelijker om de handdoek in de relatiering te gooien en onze ‘vrijheid’ op te eisen, en ’troost’ te zoeken bij een ander. Maar omdat het huwelijk gaat over de realisatie van liefde – de praktische uitwerking ervan – en niet slechts over de inspiratie roept het ons op om te leren omgaan met onze ‘aardse’ angsten. Met andere woorden: je leert omgaan met het gevoel dat je ‘vast’ zit in de relatie, je leert omgaan met het gevoel dat je door de ander je vrijheid verliest. En je leert omgaan met je eigen grenzen en die van de ander. Door de huwelijkse gelofte af te leggen, verklaar je je bereid om dit soort moeilijkheden aan te gaan. Zodat ze uitgewerkt kunnen worden door een hogere intelligentie. We beloven elkaar dat als de dingen moeilijk worden, we onze gezamenlijke energie besteden aan het oplossen ervan.

Dit leer je dus alleen door het te doen, door het aan te gaan. Door fouten te maken en onszelf en de ander ruimte te geven voor groei. Gelukkig bestaat het huwelijk, zoals uitgelegd door John Welwood, niet alleen maar uit ‘hard werken’. Het helpt ons ook om te relaxen, om nieuwe kwaliteiten in onszelf te ontdekken en het gevoel van innerlijke vrijheid (in tegenstelling tot uiterlijke vrijheid) te realiseren. Hoe vaker de violist speelt, hoe meer zijn talent en de expressie ervan fijngeslepen wordt. Hij hoeft zich steeds minder druk te maken om de techniek – die hij door oefening onder de knie heeft gekregen – en kan zich steeds meer richten op de creatieve uitwerking: de innerlijke zekerheid en sensitiviteit die hem in staat stellen om zijn muziek te laten schitteren.

Door heel duidelijk te kiezen voor een gezamenlijk pad, kun je relaxen. Je hoeft niet meer je best te doen om elkaars goedkeuring te winnen, om jezelf te bewijzen of om constant onze afzonderlijke territoria (en vrijheid) te verdedigen. Hierdoor komt er energie vrij om nieuwe delen in onszelf te verkennen, om diepere kwaliteiten te ontwikkelen en om te zien hoe we deze in ons dagelijks leven kunnen uiten.  Belangrijk hierbij is dat je elkaars wijsheid en kracht honoreert. Je moet bereid zijn om je over te geven aan de ander als de situatie daarom vraagt. Overgave betekent hier niet dat je met je handen omhoog met de witte vlag zwaait, maar dat je altijd het hogere doel van de relatie voorop stelt. Je erkent dat de ander kwaliteiten heeft die jijzelf niet bezit en dat je altijd van elkaar kunt leren. Daarmee zie je elkaar niet als een gefixeerd iets, (hij/zij is nu eenmaal zo) maar als een persoon die continue verandert en leert. Je leert je fouten toe te geven, je erkent dat je soms domme dingen doet en dat je hiervoor ook vanuit je hart ‘sorry’ kunt zeggen.

Kortom: weer inspiratie ontvangen van dit mooie boek. Nu de praktijk nog 😉 
John Welwood (psycholoog en psychotherapeut) geeft samen met zijn vrouw workshops in de buurt van zijn woonplaats San Fransisco en schreef nog veel meer over liefde en relaties als spirituele weg.