De laatste tijd heb ik veel gelezen over gluten, en wat de gezondheidsgevolgen van het eten van een glutenrijk dieet kunnen zijn. Een mooi artikel dat ik hier vond over dit onderwerp deel ik hieronder- lichtjes aangepast.

Heb je regelmatig last van een harde buik, buikpijnen, opgeblazen gevoel, geborrel in je darmen, huiduitslag, gewrichtsklachten, spierpijnen of constipatie afgewisseld met diarree? Vooral na het eten van (gewoon) tarwebrood of pasta? Grote kans dat je een intolerantie hebt voor gluten. Gróte kans!

Tegenwoordig hoor je veel over gluten. Sommige mensen zijn er echt allergisch voor, anderen  hebben een lichtere vorm van glutenintolerantie. Dit laten checken door je huisarts heeft weinig zin, want alleen een echte allergie kan worden gemeten, niet een intolerantie. Zelfs als je je laat onderzoeken in het ziekenhuis is er vaak niets te vinden. Het verhaal is dan dat je maar moet leren leven met je buikpijn en -krampen. (Artsen worden in de Westerse wereld vooral opgeleid om medicijnen voor te schrijven, niet om met voeding en dieet te werken, red.) Door goed naar je lichaam te luisteren, voelen en van alles uit te proberen, kun je dan tot de conclusie komen dat je een glutenintolerantie hebt. De schrijfster van dit artikel schrapte 90% van alle gluten schrapte (vooral tarwe)  en was van al haar klachten af terwijl haar energie met sprongen vooruit ging.   Het is dus zaak om je gezondheid in eigen hand te nemen (wat je naar mijn mening altijd zou moeten doen) en gewoon proberen of je je beter gaat voelen als je gluten een tijd schrapt uit je menu. Ik verwacht dat je je na een week of twee al een stuk energieker voelt en op wat langere termijn allerlei, al dan niet vage, klachten over kunnen gaan.

Wat zijn gluten? Gluten zijn eiwitten, in dit geval gliadine genaamd, die voorkomen in 5 soorten granen: tarwe, rogge, spelt, gerst en kamut. Ik heb het in dit artikel dan ook over de gluten in deze 5 granen. Haver bevat wel gluten maar niet het agressieve gliadine. De mens eet pas zo’n 15.000 jaar granen. In onze miljoenen jaren van evolutie is dit een periode van niks. Net zomin als leeuwen gras eten of zebra’s knagen aan gazelles zijn wij als mens gebouwd op een grote hoeveelheid granen. En dat is precies wat de doorsnee mens heden ten dage op zijn/haar bordje krijgt of neemt: veel brood en pasta.

Wat is er nu zo fout aan gluten?Wat gebeurt er als iemand écht een glutenallergie ofwel coeliakie heeft? De darmen en het darmslijmvlies worden dan beschadigd door een immunologische reactie tegen de gliadine. Hierdoor ontstaan ontstekingen van de darmwand. Met andere woorden: het lichaam ziet de gliadine als een aanval op het eigen lichaam en reageert met antistoffen. Doordat de darmen worden aangetast en beschadigd kunnen voedingstoffen niet goed meer worden opgenomen. Dit betekent dat het lichaam een gebrek aan voedingstoffen krijgt. Hoe goed en gezond je ook eet, hoeveel supplementen je ook gebruikt, de voedingstoffen worden gewoon niet opgenomen. Daarnaast kan het zijn dat er kleine beschadigingen ontstaan in je darmwand en er daardoor afvalstoffen, die eigenlijk op weg naar je ‘uitgang’ waren, terecht komen in je bloed. Via het bloed komt dit dan overal in het lichaam terecht waar het niet thuis hoort en allerlei nare (ontstekings)reacties kan geven.

Begrijp je hoe gluiperig deze sloper zijn werk kan doen? Aan de ene kant kan het zijn dat je ongemerkt jarenlang een gebrek aan voedingstoffen (vitaminen en mineralen) opbouwt. In de menopauze kan het zijn dat hierdoor bijvoorbeeld je botten versneld worden afgebroken. Dit merk je gewoon niet. Of je krijgt allerlei klachten zoals spierpijnen of gewrichtsklachten waarbij je niet de link legt met je darmen en gluten.  Het kan ook gebeuren dat je een lekkende darm hebt gekregen waardoor afvalstoffen in je lichaam circuleren. De lijst met ziektebeelden die mogelijk gekoppeld kunnen zijn glutenintolerantie is eindeloos, variërend van allerlei huidziektes tot ADHD en kanker tot onvruchtbaarheid. Al met al voldoende reden om bij jezelf na te gaan hoe het staat met jouw gezondheid en energieniveau. Kan het beter? Schrap alsjeblieft eens gluten voor een tijdje. Veel mensen krijgen minder klachten en voelen zich beter.

Ook opvallend: mensen vallen gemakkelijk af als ze glutenarm of glutenvrij gaan eten. Er is namelijk ook een link met overgewicht en obesitas. Doordat je lichaam te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt gaat het roepen om voeding. Wij verstaan dat echter als een roep om voedsel (honger), niet om voedingsstoffen. Hierdoor ontstaat overgewicht omdat we gewoon teveel gaan eten. Ook eet je bijna als vanzelf minder suikers als je gluten mijdt dus dat is mooi meegenomen. Zorg wel voor voldoende andere voedingsstoffen. Als vervanger van brood zijn rijstwafels geschikt.

Waar zitten gluten allemaal in? Gluten wordt een beetje als behangplaksel als je het mengt met water. Vanwege deze plakkerige eigenschap wordt het veel gebruikt in brood, pasta’s, koekjes, snoep en nog veel meer producten in de schappen van je supermarkt. Lees etiketten en kijk of de bovengenoemde 5 granen erin zitten. Vooral tarwe, een zeer goedkope grondstof die veel wordt gebruikt, zul je overal tegenkomen. Vraag in je (bio)winkel naar pasta’s van rijst of boekweit, deze zijn er inmiddels.

Ik zou hierbij nog spelt willen noemen: dat is een veel oudere graansoort waarin veel minder gluten zitten. Suc6!