‘Vat het niet zo persoonlijk op’. Dat advies wordt vaak gegeven als iemand aanstoot aan iets of iemand neemt, maar het wordt net zo vaak niet begrepen. Niet door degene die de raad geeft – die wil meestal alleen het schuldgevoel – dat vast zit aan de gedachte dat iemand boos op je, of teleurgesteld in je is – kwijt en legt het onwelriekende ‘pakketje’ op deze manier bij de ander neer. Voor degene die het advies krijgt, komt het te laat, want die neemt het al persoonlijk. Anders zou je namelijk nooit boos of teleurgesteld kunnen zijn.
Dingen die anderen doen of zeggen niet persoonlijk nemen is zo ongeveer het lastigste en tegelijkertijd het meest waardevolle wat we kunnen ‘leren’ op deze planeet. Als ik zeg ‘leren’ dan bedoel ik niet dat je het met je hersens begrijpt. Het antwoord zit ‘m namelijk in een sfeer waar wij met onze hersens – ons ego – helemaal niet bij kunnen. Het is begrijpen met je hart en dat begrip volgt vaak pas op het moment dat je de pijn van keer op keer op je neus gaan zat bent. Auw! En hoe kan ik dit rotgevoel in de toekomst vermijden? Dat kun je niet. Wel kun je de dingen die je ‘overkomen’ vanuit een andere invalshoek gaan kijken.

Byron Katie is een meester in mensen anders leren denken. Zij begrijpt dat wij mensen slechts wandelende verzamelingen denk- en gedragspatronen zijn, die we – helemaal gratis – meekrijgen van voorouders, ouders en opvoeders. Het zijn die patronen die ons het leven zuur maken. Katies aanpak bestaat er dan ook uit om iedere gedachte die jou een rotgevoel geeft, te onderzoeken op waarheid. Is het wel waar dat de ander jou iets heeft aangedaan? Ga je ervan uit dat niemand (op een paar zieke, criminele uitzonderingen na) ’s ochtends opstaat en denkt: ‘Zo, vandaag ga ik iedereen – en vooral de mensen van wie ik het meest houd – eens flink pijn doen’ dan ben je al een heel eind met dingen niet persoonlijk opvatten.

Liefdesrelaties zijn overigens de allermooiste oefeningen in dingen niet persoonlijk nemen. Het lijkt een enorme tegenstelling, maar ware liefde is niet persoonlijk. De mooiste spreuk die ik hier laatst over las, luidt: ‘There is nothing more beautiful than the way the ocean refuses to stop kissing the shore line, no matter how many times it’s send away’. De meeste van ons vangen in dit leven slechts een glimpje op van hoe onvoorwaardelijke liefde eruit zou kunnen zien. Het heeft uiteraard niets te maken met alle Hollywood-producties en sprookjes die ons dagelijks voorgeschoteld worden: ‘Ze vinden elkaar en leefden nog lang en gelukkig.’ We weten allemaal dat dit illusies zijn, al geloven we er maar al te graag in. Tenminste, mensen die in de droomwereld willen blijven wonen. Word je eenmaal wakker, dan betekent ware liefde ook dat je de shit van je geliefde niet persoonlijk neemt. Het is gewoon een patroon dat zich in iemand afspeelt. En jij was toevallig net in de buurt. Sommige mensen leven onvoorwaardelijke liefde zeer actief en ik neem daar graag een voorbeeld aan. Op de vraag hoe hij staat tegenover relaties en trouw, zei spiritueel leraar Isaac Shapiro laatst simpelweg: ‘There is an interest that Meike (zijn partner) has a beautiful life’. Ik schoot er vol van. Ja! Dat is dus ware liefde. De ander het meest prachtige leven gunnen dat hij of zij maar kan leiden. Als we dat nu allemaal tot onze grootste prioriteit maken, dan zou de wereld er heel anders uitzien.