De bikini’s en korte broeken komen binnenkort weer uit de kast en oeps… zat dat vetrolletje er vorig jaar nu ook al? Gezond eten helpt bij het afvallen, maar wat is nu eigenlijk gezonde voeding? Betekent het dat een koekje voortaan verboden is, moeten we verplicht dagelijks aan de sla en is het nou echt zo slecht om na een lange werkdag een magnetronmaaltijd naar binnen te schuiven? Hier zeven belangrijke eyeopeners als het gaat om een gezond gewicht en gezonde voeding.

©House of TXT – door Viola Robbemondt
Wist je dat tijdens een gemiddeld (Westers) mensenleven ongeveer tussen de vijftig en negentig ton voedsel wordt gegeten? Voedsel is onze brandstof. Dagelijks sterven er in ons lichaam honderden miljarden cellen af en worden ook weer honderden miljarden aangemaakt. Dit proces kost energie en die halen we uit voeding. Daarom is het gezegde ‘Je bent wat je eet’ ook correct. De cellen waaruit onze lichamen bestaan, worden gevormd door het voedsel dat je tot je neemt. Daarom is het belangrijk dat we – en niet alleen als we willen afvallen – letten op de kwaliteit en de hoeveelheid ervan.

1. Gezond voedsel is vers voedsel
Ruim 80% van de voeding die we in onze supermarkten terugvinden, is bewerkt. Het is misschien wel gemakkelijk om ingeblikte sauzen, opgepotte groenten en kant-en-klaar maaltijden te gebruiken, maar gezond zijn ze niet. Om het houdbaar te maken, is dit ‘voedsel’ namelijk zodanig bewerkt dat helaas ook de meeste voedingsstoffen – vitaminen en mineralen – eruit zijn verdwenen. Om geen kleurloze, smakeloze soepjes over te houden, zijn er vervolgens kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen, veel zout en conserveringsmiddelen aan toegevoegd. Moeten we nog uitleggen dat dit nooit gezond kan zijn? Gezond voedsel is dus vers voedsel. Is er twijfel, vraag je dan bij ieder product af: ‘Zou mijn grootmoeder dit herkennen als voedsel?’ Is het antwoord ‘nee’ dan is het hoogst waarschijnlijk bewerkt. Daarnaast kun je kijken naar het aantal ingrediënten. Bevat een product erg veel ingrediënten die bovendien lastig uit te spreken zijn, of die nummers (E-nummers) bevatten? Dan is het ook flink bewerkt. Koeien geven niet vanzelf caramel-vla, chips groeien niet aan bomen en niemand heeft ooit van een Snickers-plant gehoord.

2. Kies biologisch
We betalen er anno 2012 (nog) wat meer voor, maar als je kijkt naar de lange termijn is het kopen van biologische voeding onbetwist gezonder. Bij het telen van biologisch voedsel wordt namelijk rekening gehouden met evenwicht tussen de mens, de natuur en dieren en bij een gezonde planeet hebben we immers allemaal baat. Bij het verbouwen van bio-groente en fruit worden geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest gebruikt en er wordt veel waarde gehecht aan de juiste behandeling van dieren. Of biologische voeding ook op korte termijn beter voor onze gezondheid is, daar zijn tegenstrijdige berichten over. Volgens Frans, Brits en Pools onderzoek is de voedingswaarde van biologische teelt in ieder geval groter waardoor je lichaam er minder van nodig heeft om verzadigd te raken. En dat is weer goed om de winterpondjes kwijt te raken. Daarnaast smaakt biologisch voedsel vaak veel beter.

3. Doe-het-zelf
Gezond eten begint met het klaarmaken ervan. Koop alle groente en fruit ongesneden en ga zelf aan de slag. Geniet tijdens het snijden van de kleuren en geuren, proef af en toe. Ga tijdens de maaltijd zelf aan tafel zitten en wees bewust met eten bezig. Hoe ruikt het, hoe smaakt het? Ontwikkel je tot een fijnproever. Na een tijdje ontdek je dat die ‘lekkere’ BigMac een stuk ‘leger’ van smaak is dan bijvoorbeeld knapperige, verse worteltjes en die zelfgemaakte pastasaus. Door voeding bewust te waarderen zul je meer genieten van eten. Sta er ook bij stil hoeveel mensen hebben meegewerkt aan het feit dat dit eten nu op je bord ligt. De kwekers, boeren en zelfs de chauffeur van het transportbedrijf die het naar uw supermarkt bracht. Wees dankbaar voor de overvloed.

4. Go Slow!
Door de haasteconomie zijn velen het contact met hun lichaam kwijt. Er wordt veel te snel en daardoor teveel gegeten. Onderzoekers van de Universiteit van Osaka menen dat bij snel eten de maag niet in staat is om op tijd een signaal te sturen naar de hersenen dat de inname van voedsel moet stoppen. Daarom hebben snelle eters drie keer meer kans op obesitas dan trage eters. Mindfull eten is dus het devies. Eet langzaam, neem kleine hapjes en kauw iedere hap minimaal twintig keer. Op die manier kunnen de enzymen in het speeksel alvast beginnen met het afbreken ervan en wordt de maag ontlast. Blijf tijdens het eten alert op signalen die je lichaam geeft. Leg je bestek tussendoor meerdere keren neer en stop met eten zodra je je verzadigd voelt.

5. Zorg voor afwisseling
Weer zo’n uitspraak van oma: ‘Alles waar ’te’ voor staat is ongezond’. Dat geldt ook voor ’te eenzijdig’ eten. Ieder voedingsmiddel – of dit nu groente, fruit, melkproducten, vlees, vis, granen, noten, zaden of eieren is – heeft specifieke eigenschappen. De één is rijk aan anti-oxidanten, de ander aan vitamine C of aan goede vetten en weer een ander aan vezels of eiwitten. Je lichaam heeft het allemaal nodig, dus eet het liefst een beetje van alles. Wissel ook af met kleuren: de ene dag worteltjes, de volgende broccoli, daarna witte bonen en tomaten. Voeding van verschillende kleur heeft namelijk ook specifieke invloed op je lichaam. Zo hebben rode en witte groenten een goede invloed op hart en bloedvaten, paarse groente en fruit op stoelgang en urinewegen, groen is goed voor sterke botten, tanden, zenuwstelsel en gezichtsvermogen en geel en oranje zijn goed om het afweersysteem te versterken.

6. Zuiver je lichaam
Het lichaam is ons meest waardevolle gereedschap en dus is het ook zaak om het van binnenuit te zuiveren. Dit doe je door genoeg water te drinken, minimaal anderhalve liter per dag. Water zorgt namelijk voor een goede afvoer van afvalstoffen. Het lichaam ontdoet zich ervan door te zweten en door urine uit te scheiden. Drink je genoeg, dan ziet je plas er lichtgeel, haast transparant uit. Daarnaast kun je je lichaam zuiveren door veel voedingsvezels te eten. Vezels prikkelen de darmen en ‘vegen’ het darmkanaal schoon waardoor geen afvalstoffen kunnen vastplakken en de darmen gezond blijven. Je hebt een gezonde stoelgang als u genoeg fruit, rauwe, geroerbakte of gestoomde groente, bruin brood en zilvervliesrijst eet. Ook havermout en gebroken lijnzaad staan bekend om hun reinigende werking in de darmen. Gebruik ze ’s ochtends aangelengd met warm water als ontbijt met wat vers fruit erdoor.

7. Luister naar je lichaam
Je lichaam vertelt je of je gezond gegeten hebt, want na het eten van een gezonde maaltijd voel je je energiek en goed. Je zit lekker in je vel omdat organen en hersenen goed kunnen functioneren. Dat voel je niet alleen, dat is ook te zien aan de buitenkant. Mensen die gezond eten, hebben vaak een mooie, strakke, stralende huid, glanzend haar, heldere ogen en zijn slank. Eet je echter regelmatig teveel onverzadigde vetzuren en suiker, dan overheerst een sloom gevoel of ben je juist hyperactief, maag en darmen voelen opgezwollen en soms is er zelfs sprake van misselijkheid. Logisch ook, want hoe kan een lichaam prettig aanvoelen als het te weinig en/of de verkeerde voedingstoffen binnenkrijgt? Een regelmatig eetritme is ook belangrijk omdat organen die betrokken zijn bij de spijsvertering op bepaalde tijden van de dag optimaal samenwerken om voedsel efficiënt te verwerken. Ontbijt dus tussen zeven en negen uur ’s ochtends, lunch tussen elf en een en dineer tussen vijf en zeven uur.